سجاده فرش، این قطعه کوچک اما پرمحتوا از بافته‌های ایرانی،
نقشی حیاتی در زندگی روزمره مسلمانان ایفا می‌کند
این فرش اختصاصی، فراتر از یک زیرانداز ساده،
یک بستر مقدس تولید می‌کند که فرد را از محیط اطراف جدا ساخته
و به سوی تمرکز محض رهنمون می‌سازد.
طراحان و بافندگان ماهر، با دقت و ظرافت، هر تار و پود را برای تحقق این هدف معنوی به کار می‌گیرند.
انواع فرش سجاده ای مسجد:
همانطور که در بالا اشاره شد فرش های سجاده ای به 3 دسته تقسیم میشوند:
مهم ترین نوع آن فرش مسجدی محرابی می باشد.
اساس این اسم این مورد است که
طراحی این نوع فرش مسجدی دقیقا شبیه محراب مساجد است.
استفاده از فرش های محرابی در مساجد
باعث ایجاد نظم در صفوف نماز و تایید بر قبله می باشد.
نوع دیگر از فرش های حسینه که بسیار پر فروش است فرش مسجدی تشریفاتی است.
فرش های تشریفاتی بدون محراب است و اغلب انتخاب اهل سنت است.
این نوع از فرش مسجدی علاوه بر اینکه در مساجد و مکان های مذهبی استفاده میشود
در هتل ها و رستوران و سالن کنفرانس نیز کار آمد است.
فرش سجاده ای یکپارچه نوع دیگر از فرش مسجدی است.
فرش مسجدی یکپارچه به صورت یک تکه و بدون درز است.
برا پوشش فضا های بزرگ مناسب است
این نوع از سجاده فرش همان تشریفاتی است اما بدون حاشیه کناری.
فرش سجاده محرابی یا تشریفاتی؟
یکی از سوالات مهمی که راجب خرید سجاده است انتخاب بین فرش محرابی و فرش تشریفات است.
در پاسخ به این سوال باید گفت که انتخاب هر کدام از انواع سجاده کاملا سلیقه ای می باشد.
اما نکته قابل توجه ای است که در مساجد بیشتر از محرابی
و در فضا هایی مانند حسینه ها از تشریفاتی استفاده میشود.
در واقع فرش های تشریفاتی بیشتر برای برگزاری مراسم مناسب است.
زیرا جزء دسته سجاده های بزرگ قواره است و با توجه
به هزینه طراحی که دارد قیمتی بالاتر از فرش های محرابی دارد
به همین دلیل برای مکان معروف و خاص از ان استفاده میشود.
ابعاد و اندازه فرش های مساجد:
فرش های مسجدی به طور کلی با ابعاد متفاوتی بافت میشود
اما ابعاد استاندارد فرش های محرابی برای مساجد وحسینه های در اندازه 65*125 است.
سجاده فرش مسجدی و حسینه ها معمولا به صورت رول بافته میشود
عرض سجاده فرش تقریبا125 و طول آن بسته به نیاز قابل توصیف است.
سجاده های تشریفاتی نیز به همین شکل تولید میشوند.
از زیرانداز ساده تا فرش عبادی:
مسلمانان صدر اسلام، برای حفظ طهارت بدن و لباس خود در برابر زمین،
از زیراندازهای ابتدایی مانند حصیر یا پارچه‌های ساده استفاده می‌کردند.
با شکوفایی تمدن اسلامی و گسترش هنر نساجی،
هنرمندان ایرانی به تدریج این نیاز ساده را به یک اثر هنری فاخر تبدیل کردند.
آن‌ها با الهام از مساجد بزرگ و معماری اسلامی،
طرح‌هایی را بر روی این فرش‌ها پیاده‌سازی کردند
که نمازگزار را در محیطی کوچک، یادآور عظمت فضای مسجد می‌اندازد.
این تحول، سجاده را از یک ابزار کاربردی صرف، به یک نماد فرهنگی و دینی ارتقا داد.
هنر بافت و تنوع مواد و تضمین کیفیت عبادت:
کیفیت سجاده فرش، مستقیماً بر راحتی و تمرکز فرد تأثیر می‌گذارد.
تولیدکنندگان حرفه‌ای، در شرکت سجاده فرش سوگند مواد اولیه
را بر اساس نیاز بازار و کیفیت مطلوب انتخاب می‌کنند.
ماشینی در برابر دستباف: کارخانه‌ها با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته،
سجاده فرش‌های ماشینی با تراکم بالا (رج‌شمار زیاد) تولید می‌کنند.
این فرش‌ها به دلیل استفاده از الیاف اکریلیک،
دوام بالا و قیمت رقابتی دارند. در مقابل، استادکاران دستباف،
بافت‌های ابریشمی یا پشمی منحصربه‌فردی خلق می‌کنند که هر کدام شناسنامه هنری خود را دارا هستند.
جایگاه فرهنگی و احترام آیینی:
فرش های مسجدی در فرهنگ ایرانی، جایگاهی فراتر از یک وسیله اشغال می‌کند
این فرش، هویت شخصی مؤمن را بازتاب می‌دهد.
خانواده‌ها بهترین سجاده‌های خود را با دقت نگهداری می‌کنند
و آن‌ها را به عنوان بخشی از میراث معنوی به نسل‌های بعد منتقل می‌سازند.
هنگام هدیه دادن، ارزش سجاده فرش دستباف یا باکیفیت،
نشان‌دهنده اوج احترام فرستنده نسبت به دریافت‌کننده است.
آداب استفاده از آن نیز نشان‌دهنده اهمیت این وسیله است:
نمازگزار آن را با احترام پهنا می‌کند و پس از اتمام نماز،
با دقت و رعایت ادب، آن را تا می‌زند تا طرح محراب محفوظ بماند
و زیر پا قرار نگیرد. این اعمال، احترام به فریضه نماز را در قالب یک رفتار روزمره به نمایش می‌گذارند.
نتیجه‌گیری:
سجاده فرش، شاهکاری است که هنر، صنعت و ایمان را با هم پیوند می‌زند.
این بافته‌ها، هر روزه به میلیون‌ها نفر کمک می‌کنند
تا اتصال خود را با خالق خویش، در بستری پاک، زیبا و پر از نمادهای مقدس، تحکیم بخشند.
